Początek przygody z prowadzeniem firmy to nie tylko ekscytujące wizje rozwoju i podbijania rynku, ale też… pewna dawka chaosu księgowego. Jednym z najczęściej zadawanych pytań przez młodych przedsiębiorców jest: „Ryczałt czy VAT?” Nie martw się – wyjaśnimy to jasno i na wesoło!
Ryczałt – prosty jak kawa rozpuszczalna
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania, w której Twoje podatki zależą od tego, co zarobisz, a nie od tego, jakie masz koszty. Jest to idealne rozwiązanie dla tych, którzy:
- nie lubią zbyt wielu papierków (kto by lubił?),
- prowadzą proste usługi lub sprzedaż,
- marzą o jak najmniejszym kontakcie z urzędem skarbowym.
W skrócie: liczysz swoje przychody, mnożysz przez odpowiedni procent i gotowe! Nie zawracasz sobie głowy, czy te długopisy kupione na fakturę były rzeczywiście potrzebne.
Stawki ryczałtu w 2024 r.
17%, 15%, 14%, 12,5%, 12% 10%, 8,5%, 5,5%, 3% i 2%
Przykłady
Magda prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, sprzedając rękodzieło na targach. Wybrała ryczałt, ponieważ nie ma dużych kosztów, a jej przychody są proste do policzenia. Dzięki temu może poświęcać więcej czasu na rękodzieło, a mniej na papiery!
Michał zajmuje się usługami ogrodniczymi. Wybrał ryczałt, bo większość jego pracy to konkretne zlecenia dla klientów indywidualnych. Dzięki temu szybko rozlicza swoje podatki i nie musi się martwić o zbieranie paragonów za paliwo do kosiarki.
VAT – życie w rytmie faktur
VAT, czyli podatek od towarów i usług, to zupełnie inna bajka. Tu stajesz się prawdziwym bohaterem księgowości – człowiekiem, który nie tylko kupuje i sprzedaje, ale także odlicza podatek od swoich wydatków. VAT to gra na dwie strony:
- Podatek należny – płacisz go, gdy sprzedajesz swoje produkty czy usługi.
- Podatek naliczony – odzyskujesz go, gdy kupujesz rzeczy potrzebne do prowadzenia firmy.
VAT jest jak dieta keto: wymaga trochę więcej zaangażowania, ale potencjalne korzyści mogą być ogromne (zwłaszcza gdy masz dużo wydatków).
Przykład
Andrzej prowadzi sklep internetowy z elektroniką. Każdy laptop, który sprzedaje, objęty jest podatkiem VAT. Dzięki temu Andrzej może odliczyć VAT od zakupu sprzętu biurowego, paczek kurierskich i reklam w Internecie.
Czy można mylić ryczałt z VAT?
Absolutnie nie! To dwa różne światy. Ryczałt to podatek dochodowy, a VAT to podatek obrotowy. Innymi słowy:
- Ryczałt to Twój wybór – decydujesz jak chcesz opodatkować swoje firmowe zarobki,
- VAT – to albo wybór (w pewnych sytuacjach to się naprawdę opłaca) albo konieczność, jeśli Twój obrót przekroczy określony limit (obecnie 200 000 zł rocznie) lub gdy prowadzisz określony rodzaj działalności (np. handel elektroniką, częściami samochodowymi, kosmetykami, i inne określone w ustawie o VAT).
Ryczałt czy VAT? Jedno nie wyklucza drugiego
Tu tkwi haczyk, który często myli przedsiębiorców. Możesz jednocześnie:
- Być na ryczałcie, czyli płacić niski podatek od przychodów, oraz
- Być vatowcem, czyli rozliczać podatek VAT od sprzedaży i zakupów.
Przykłady
Wojtek prowadzi mały warsztat stolarski. Wybrał ryczałt, bo ma mało kosztów, i nie jest VATowcem bo nie przekroczył jeszcze limitu 200 tys. zł rocznej sprzedaży. I co? Janusz żyje sobie spokojnie, bo wybrał dobrze dla swojego biznesu.
Paweł remontuje mieszkania. Wybrał ryczałt bo dla jego usług stawka ryczałtu to tylko 5,5%. Wybrał też VAT bo mu się to opłaca. Dlaczego? Kupuje materiały budowlane i narzędzia i odlicza od nich 23% VAT, a jego sprzedaż zwykle jest objęta stawką 8% VAT.
Co wybrać? Zapytaj ekspertów!
Decyzja między ryczałtem a VAT-em (lub oboma naraz) zależy od charakteru Twojej działalności, klientów i planów na przyszłość. Nasze biuro rachunkowe z przyjemnością pomoże Ci rozgryźć ten orzech, a przy okazji podpowiemy, jak nie stracić ani grosza!
Z nami księgowość to nie tylko obowiązek, ale też okazja do miłej rozmowy przy kawie. Odwiedź nas – opowiemy Ci wszystko o ryczałcie, VAT i innych niespodziankach podatkowych. Bo kto powiedział, że podatki muszą być nudne?
Katarzyna Krawczyk